BLOG
Beslenme

Canınızın bir şey çekmesi aslında ne anlatıyor?

Dr. Diyetisyen & Psikolog Pırıl Şenol
iradeli olmak

Kültürümüzün bize getirdiği inançlardan biri, canımızın bir şeyi çekiyor olmasının bir besin öğesi eksikliğine işaret olarak yorumlanması. Evet, canımızın bir yemek çekmesinin bilimsel bir açıklaması bulunmaktadır. Bu durum, genellikle bir dizi biyokimyasal ve fizyolojik sürecin sonucudur. İştahın oluşumu ve kontrolü karmaşık bir süreçtir ve birkaç faktör tarafından etkilenir.

Canımızın bir yemek çekmesinin bazı bilimsel nedenleri

Duyusal açlık: Yiyecekleri görmek veya onların kokusunu almak, beyinde iştahın uyarılmasına neden olabilir. Görsel ve koku uyaranları, beyindeki iştahla ilgili bölgeleri aktive ederek açlık hissini tetikleyebilir.

Besin sınırlandırmaları: Besin sınırlandırmaları bir besini arzulamamızın altında yatan ve fizyolojik olmayan en büyük sebep. Bu fenomen aslında yasaklı bir ürünün daha çok tüketilmek istenmesi ile ortaya çıkıyor. Özellikle zayıflama programlarında belirli besinlerin yasaklanması maalesef bu besinlere yeniden erişim sağlandığında aşırı yeme ile sonuçlanıyor.

Gastrointestinal sistem sinyalleri: Mide ve bağırsaklardan gelen sinyaller de açlık ve tokluk hissini etkiler. Mide boşaldıkça veya yiyecek mideye geldikçe, bu organlardan bazı hormonlar salgılanır. Ghrelin gibi hormonlar açlık hissini artırırken, leptin gibi diğer hormonlar tokluk hissini artırabilir.

Fiziksel açlık ve kan şekeri düzeyleri: Kan şekerinin düşmesi açlık hissini tetikleyebilir. Yiyecek tüketimi, karbonhidratlar gibi besin maddelerinin kana karışmasıyla kan şekerini artırır. Ancak, bu etki belirli bir süre sonra azalır ve kan şekerinde bir düşüş olabilir, bu da açlık hissini artırabilir. Canımızın daha karbonhidratlı ve daha yağlı yani daha yüksek enerjili besinleri çekiyor olmasından ilk şüphelenmemiz gereken şey belki de fiziksel açlığımız olmalı. Açlığın devamlılığı kan şekeri seviyelerinin düşmesiyle sonuçlanmaktadır.

Beyin kimyası: Beyindeki nörotransmitterler (örneğin, serotonin, dopamin) ve endorfinler de iştahı etkileyebilir. Yemek yemek, özellikle belirli besin maddeleri tüketildiğinde, bu kimyasal maddelerin salınmasını artırabilir ve kişiyi mutlu veya doyumlu hissettirebilir.

Sonuç olarak;

Yukarıda bahsedilen nedenlerin bir kombinasyonu, genellikle vücut enerji ihtiyacını karşılamak ve biyolojik dengeyi sürdürmek için yiyecek tüketmeye yönlendirir. Ancak, bu süreçler kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve diğer faktörler, örneğin duygusal durumlar veya sosyal etkileşimler de iştahı etkileyebilir.

Sağlıklı günler dileriz.

Kaynaklar

Anguah KO, Syed-Abdul MM, Hu Q, Jacome-Sosa M, Heimowitz C, Cox V, Parks EJ. Changes in Food Cravings and Eating Behavior after a Dietary Carbohydrate Restriction Intervention Trial. Nutrients. 2019 Dec 24;12(1):52. doi: 10.3390/nu12010052. PMID: 31878131; PMCID: PMC7019570.

Kahathuduwa CN, Binks M, Martin CK, Dawson JA. Extended calorie restriction suppresses overall and specific food cravings: a systematic review and a meta-analysis. Obes Rev. 2017 Oct;18(10):1122-1135. doi: 10.1111/obr.12566. Epub 2017 May 30. PMID: 28557246; PMCID: PMC6226249.

Buscemi J, Rybak TM, Berlin KS, Murphy JG, Raynor HA. Impact of food craving and calorie intake on body mass index (BMI) changes during an 18-month behavioral weight loss trial. J Behav Med. 2017 Aug;40(4):565-573. doi: 10.1007/s10865-017-9824-4. Epub 2017 Jan 12. PMID: 28083824; PMCID: PMC5501996.

Paylaş
Sağlıklı kilo vermek için
için bilimsel yaklaşım
ile tanışın.
Reform websitesi, websitesinin güvenliği ve kullanıcı deneyimi için çerezler kullanır. Detaylı bilgilendirmeye Çerez Aydınlatma Metni’nden ulaşabilirsiniz.